Gisteren sprak ik over het verschil tussen de opvatting over zonde. De gelovige christen, die zich bij voorbaat al zondig vindt. In Protestantse kringen heet dit ‘predestinatie’. Je bent als zondig mens geboren en alleen door de Genade van God zou je ‘gered’ kunnen worden. Merkwaardig uitgangspunt. Immers, Jezus heeft zijn leven gegeven voor diezelfde zondigheid. Dus dat heeft blijkbaar niet geholpen, want men verkondigt het in die kringen nog steeds: God, die als een Almachtige Heerser al bij voorbaat heeft bepaald, welke Zielen Hij wel en welke Hij niet in Zijn Hemel wil zien. Dus gaan die Protestanten er gemakshalve van uit, dat zij niet tot dat selectieve groepje behoren, die door de Heere wordt uitverkoren. En dus doen ze erg hun best op Bijbelteksten en op het zingen van Psalmen en gezangen, al dan niet met hele noten, om de Heere toch gunstig te stemmen. Niet dat het allemaal veel helpt, want hun vooroordeel blijft recht overeind: ‘We zijn zondig’.
De RK Kerk heeft dit gevaar nogal creatief proberen te tackelen. Zich beroepend op een uitspraak van Jezus in de Zendingsopdracht aan Zijn Apostelen: ‘Wier zonden gij vergeeft, zij zijn vergeven en wier zonden gij niet vergeeft, zij zijn niet vergeven,’ heeft zij het Sacrament van de Biecht hierop gebaseerd. En eerlijk gezegd, is zij de beroerdste niet, om in principe AL uw zonden te vergeven. Okee, er zijn een paar ‘serieuze uitzonderingen’, maar u moet het wel heel bont gemaakt hebben, wil deze Kerk niet tot vergeven bereid zijn. Dat lijkt heel liefdevol, maar is het dat ook? Want al kan het in een schuldbelijdenis op zondag worden ‘opgedreund’ en kan men voor de wat ‘serieus te nemen zonden’ altijd terecht bij een ‘bevoegd’ Biechtvader, de vraag blijft, of die zonde wel oprecht wordt beleden. Daar is een oprecht gevoel van Berouw voor nodig. En dat hoor ik niet in de kerk tijdens de schuldbelijdenis. Van mij mag die dus gewoon achterwege blijven. Het is gewoon storend, een partij herrie en het dient tot niets. Want zeg eens eerlijk: Die bidt u toch uit gewoonte? Toch niet, omdat u in de kerk zit en denkt: ‘Gotsamme zeg, wat heb ik hier een goed gevoel over!’
Heeft u wel eens echt berouw over een vergissing, die u gemaakt heeft? Heeft u wel eens bewust spijt van een verkeerde beoordeling over een ander? En ervaart u die vergissingen en miskleunen dan werkelijk als ‘zonde doen’? Dat hoeft natuurlijk niet, maar u kan het zo beschouwen. Uw Ziel heeft die vrijheid en daar ga ik niet wat anders voor neerzetten. Maar als u gaat Biechten, heeft u dan werkelijk berouw, of doet u het soms, omdat het voor belangrijke feestdagen eerst wasdag is in uw Ziel? Want dat staat zo Katholiek! Als dat laatste het geval is, laat u het dan maar. Hetzelfde geldt voor die schuldbelijdenis aan het begin van de Eredienst. Dus als u werkelijk gaat Biechten, doe dat dan wel serieus. En geef bij die Biechtvader dan meteen aan, waarom u berouw toont. Dan kan die Biechtvader immers ook met recht en reden u vergiffenis schenken. Alleen dan is in uw geloof het Biechten een eerlijke handeling, om uw Ziel met God in het Reine te brengen.
En mocht de Biechtvader u met een penitentie (gebed als boetedoening) heenzenden, let u dan vooral op, wat hij u vraagt. Want als hij u zegt: ‘Bid als penitentie dan maar eens vijf ‘Onze-Vaders’, dan doet u mij een groot plezier, door hem het antwoord van Fons Jansen te geven: ‘Dat wil ik wel doen, Eerwaarde, maar ik ken er maar één!’