Bijbelse Omgangsvormen II “De ‘Stille Nachten’ van de Christenkerk”

kerststal

In tegenstelling tot de Protestanten weten de Katholieken naar verhouding weinig van de Bijbel. Er mag in een Eerste Lezing eens uit geciteerd worden en een Evangelielezing gelezen worden over de wonderlijke avonturen van Jezus, maar dat is het dan wel. Als de Katholieken een Bijbel serieus nemen, dan is dat een (vanzelfsprekend) Katholieke Bijbel.

Wat is het verschil? Protestanten geloven, dat alleen de Schrift (een ander woord voor alles, wat in de Bijbel staat geschreven) toereikend is voor het kennen van Gods Wil en dat alleen de Bijbel de enige bron is van Gods bijzonder openbaring aan de mensheid, en als zodanig leert de Bijbel ons alles wat nodig is om verlossing van onze zonden te ontvangen. Dit wordt met een Latijnse Term aangeduid als ‘Sola Scriptura’ (‘Alleen het Geschrevene’). Maar Katholieken wijzen de doctrine van “Sola Scriptura” af en geloven niet dat de Bijbel op zich toereikendheid is. Zij geloven dat de Bijbel en de Rooms-katholieke tradities even bindend voor de Christen zijn. Logisch natuurlijk, althans vanuit het standpunt van de RK Kerk. Want waar zou de Rooms Katholieke Kerk zijn persoonlijke bemoeienis in het geloofsleven van mensen anders op moeten baseren. De ‘Apostolische Successie’ is een gedurfd dogma, maar in de Bijbel is nergens het woord Rooms Katholiek te vinden als ‘Overgedragen door de Apostelen’. Het woord Paus staat er trouwens ook niet in, noch Kardinaal, noch Curie.  Het standpunt over de Schrift is de wortel van vele, zo niet alle, verschillen tussen Katholieken en Protestanten.

Hebben de Katholieken dan hun eigen Waarheid bij de Bijbel gemaakt? Ja en nee. Nee, omdat zij toch wel uitgaat van Jezus Christus en Zijn Missie. En de Joodse Oorsprong van het Oude Testament wordt ook niet overgeslagen. Maar toch mag men zonder meer stellen, dat de RK Kerk zijn eigen versie van die Waarheid wel heeft gemaakt. Veel Rooms-katholieke doctrines, zoals het vagevuur, het bidden tot de heiligen en de verering of aanbidding van Maria, hebben weinig of geen basis in de Schrift, maar zijn puur gebaseerd op de Rooms-katholieke tradities. In essentie wordt de toereikendheid, het gezag en de volledigheid van de Bijbel ondermijnd door de Rooms-katholieke ontkenning van “Sola Scriptura” en hun drang om de Bijbel en hun “Heilige Traditie” op gelijke hoogte te stellen. En met en via die tradities hun hele Kerkzijn. En dat gaat de Hemel toch echt te ver. Je mag zeggen, dat je als Kerkorde geïnspireerd bent door Jezus en Zijn Missie. Maar je als ‘Plaatsbekleder’ van Hem uitgeven met de hondsbrutale bewering, dat de Heilige Geest de Kerk bestuurt, dan heb je echt een Farizeeër-klap van een of andere Godsmolen gehad.

Maar toch… Wat heeft die Katholieke Kerk dan toch wel, wat die Protestanten niet hebben of willen kennen. Heel eenvoudig: De Katholieken hebben verbeeldingskracht. Zij kunnen in sacramentele gebaren in vijf minuten meer laten zien en voelen aan de gelovigen, dan de Protestanten dat in vijftig langgerekte Preken van verschillende dominees voor elkaar kunnen krijgen. De Katholieken leggen de Schrift uit in ‘Handelingen’, terwijl de Protestanten het alleen met het Woord moeten doen. De Katholieke Kerk is ook de Kerk van de Sfeergevoeligheid. Wie ooit een Kerstnachtdienst in een Katholieke Kerk heeft meegemaakt, compleet met alle toeters en bellen, die wordt toch geraakt door die sfeer van de Kerststal, de verlichting en verdere aankleding, waarbij soms een halve kerkruimte wordt omgetoverd tot een sprookjestuin. De Protestanten hebben daar allemaal geen gevoel voor. Zij vinden, dat al die tierelantijn afleidt van waar het in feite over gaat: Het Woord van God. Daarom zijn de Protestanten in Katholieke ogen en oren zo verschrikkelijk stijf. En daarom zijn de Katholieken volgens de Protestanten zo frivool van de Schrift losgeraakt.

Ze hebben allebei gelijk. Dus het zal nog wel even duren, voordat er in een Protestantse Kerk het ‘Stille Nacht’ gezongen zal worden met de Katholieke tekst. Want die kan volgens die Protestanten écht niet: ‘Liefelijk kindje met goud in het haar’. ‘Jezus had geen goud in zijn haar’, roepen de Protestanten rechtlijnig. “Natuurlijk niet!’ roepen de Katholieken: ‘Dat goud is stro, heren!’ ‘Nou’, roepen die Protestanten dan weer: ‘Zeg dat dan! ‘Liefelijk kindje met stro in het haar!’ “Jawel’, roepen die Katholieken dan weer: ‘Maar da’s nou poëzie!’ ‘Leuk’, roepen die Protestanten dan weer: ‘Maar wij houden ons aan de Sola Scriptura. En daar wordt niet gesproken van goud, noch van stro!’ En zo gaat het maar door. Tot zolang zullen er twee ‘Stille Nachten’ blijven, in elke Kerk één.

En wij in de Hemel, zult u vragen? Welke versie zingen wij Hier? Wij houden ons, conform de Protestantse kijk op ‘Sola Scriptura’ aan de letterlijke tekst van het lied. En geheel volgens Katholieke Traditie aan de liefelijke poëtische stijl. In de Hemel zingen wij de Oostenrijkse versie van de componist Franz Gruber met de tekst van Joseph Mohr. Hebben we hier tenminste niet alleen een Stille Nacht, maar ook een Heilige Nacht!

 

Geef een reactie